Aż do XX wieku na zmiany miejsca zamieszkania kobiet zwracano uwagę jedynie na marginesie badańnad migracjami mężczyzn. W przekazach sprzed 1900 roku sporadycznie pojawiały się informacje dotyczące „wolnych kobiet”, których migracje związane były z innymi pobudkami niż powody matrymonialne. Zwykle takie wzmianki odnosiły się do wybitnych, nietuzinkowych postaci, które ukazane są jako wyjątki wśród przedstawicielek swych społeczności, takich jak: Izabelę Czartoryską, Olgę Boznańską czy Marię Curie-Skłodowską. Dziś, po wieku zmian społeczno-politycznych sytuacja wygląda odmiennie, a kobiety stanowią ponad połowę osób migrujących. Muzeum Emigracji w Gdyni rusza z projektem badawczym, którego celem jest zbadanie zjawiska emigracji wysoko wykwalifikowanych Polek oraz wspieranie sprawczości i samorealizacji kobiet w ich życiu zawodowym.
Punktem zwrotnym w historii migracji z Polski był 2004 rok i fakt wejścia do grona państw członkowskich Unii Europejskiej, co wpłynęło na nasilenie przemieszczania się obywateli polskich w obrębie Europy. Co ciekawe, wmigracjach poakcesyjnych zaczynają dominować kobiety. W 2011 roku 51% przebywających za granicą obywateli polskich było płci żeńskiej, natomiast 49% męskiej. Zgodnie z danymi GUS w 2011 roku 54% polskich migrantów w wieku 25-29 lat oraz 63% polskich migrantów z wyższym wykształceniem było kobietami (GUS, 2011).
Projekt badawczy „Femigracja. Wysoko wykwalifikowane Polki za granicą”, realizowany przez Muzeum Emigracji w Gdyni rusza 2 maja 2022 r. Data startu projektu nie jest przypadkowa – tego dnia obchodzony jest Dzień Poloniii Polaków za granicą.
— Muzeum Emigracji w Gdyni od kilku lat prowadzi szeroko zakrojone badania nad migracjami osób wysoko wykwalifikowanych. Wiele z opuszczających Polskę specjalistów i specjalistek doskonale odnajduje się zagranicą. Wciąż jednak bardzo niewiele wiemy o tej grupie, a zwłaszcza o grupie migrujących Polek. Jest to o tyle interesujące, że wszystkie dotychczas opublikowane przez nas raporty z badań wskazują na znaczne różnice w strategiach migracyjnych obieranych przez Polki i Polaków, należących do grupy osób wysoko wykwalifikowanych. Dlatego też zespół badawczy Muzeum Emigracji w Gdyni zdecydował sięskoncentrować swoje badania na polskich specjalistkach, które postanowiły realizować się – zawodowo i prywatnie, poza granicami naszego kraju – mówi Kinga Langowska z Muzeum Emigracji w Gdyni, autorka projektu.
Celem badania jest uzyskanie szczegółowych informacji na temat wysoko wykwalifikowanych Polek żyjących na emigracji: ich sytuacji życiowej i zawodowej, przyczyn i uwarunkowań wyjazdów.
— Dzięki wynikom badania będziemy w stanie lepiej rozpoznać i opisać różnice w strategiach migracyjnych między kobietami a mężczyznami – dlaczego i w jaki sposób migrujemy. Zidentyfikowanie problemów, z którymi mierząsię kobiety, a także stereotypów, na które są one narażone, pomoże nam dobrać kompleksowe rekomendacje i propozycje rozwiązań znajdujących zastosowanie na poziomie inicjatyw regionalnych i rządowych. Tym projektem pragniemy rozpocząć dyskusję nad migracją kobiet, która szeroko omawiana na świecie, w Polsce wciąż nie doczekała się właściwej uwagi – mówi Karolina Grabowicz-Matyjas, dyrektorka Muzeum Emigracji w Gdyni.
Grupą docelową badania są wysoko wykwalifikowane przedstawicielki polskiej diaspory: polskie emigrantki, kobiety o polskich korzeniach, polskie transmigrantki, ekspatki czy też współczesne nomadki.
Jesienią zostanie opublikowany raport z badania, który będzie zasobnym źródłem wiedzy dla organizacjipozarządowych, polityków, decydentów kreujących polityki migracyjne, zagranicznych firm oraz korporacji i wreszcie samych migrantek. Rezultaty mogą stanowić podstawę do projektowania polityk oraz programówrozwojowych skierowanych do kobiet na szczeblu lokalnym i ogólnokrajowym. Firmom prywatnym wyniki badańmogą pomóc w kierowaniu oferty do kobiet-specjalistek i kształtowaniu polityki kadrowej.
Zachęcamy wszystkie kobiety mieszkające i realizujące się zawodowo zagranicą do wzięcia udziału w badaniu, które polega na wypełnienia kwestionariusza. Weź udział w badaniu.