Skarby z kraju Chopina w największym muzeum świata

Wystawa "Skarby z kraju Chopina. Sztuka polska XV-XX wieku" odbywa się w Chińskim Muzeum Narodowym w Pekinie. Według minister kultury i dziedzictwa narodowego Małgorzaty Omilanowskiej jest to największa prezentacja polskiej sztuki zagranicą w tym roku. 

W Chińskim Muzeum Narodowym, położonym przy Placu Bramy Niebiańskiego Spokoju w Pekinie (plac Tiananmen), będącym największą instytucją muzealną na świecie, w salach o powierzchni 1800 mkw., prezentowane są arcydzieła sztuki polskiej: średniowieczne ołtarze, rzeźby – Piękne Madonny przedstawiające stojącą Maryję z Dzieciątkiem na ręku, kielichy mszalne, portrety staropolskiej szlachty, zbroje rycerskie, kontusze, pasy słuckie, obrazy Mehoffera, Ruszczyca, Stanisławskiego oraz plakaty; w sumie 350 dzieł.
 
Patronat nad pierwszą tak obszerną prezentacją sztuki polskiej w Chinach objęła Małżonka Prezydenta RP Pani Anna Komorowska.
 
"Wybór obiektów na wystawę podyktowany był z jednej strony ich charakterem typowym dla sztuki polskiej, z drugiej ich artystyczną klasą. Staramy się pokazać swoiste cechy sztuki polskiej, jaką jest przykładowo doniosła rola malarstwa historycznego w wieku XIX. Z drugiej strony, próbujemy zbliżyć ją chińskiemu widzowi, wskazując na pewne bliskości, których świadectwem mogą być wpływy orientalne, typowe dla czasów sarmatyzmu" – wyjaśnia profesor Maria Poprzęcka, autorka scenariusza i kuratorka wystawy.
 
Według Małgorzaty Omilanowskiej, minister kultury i dziedzictwa narodowego, zwiedzający ekspozycję będą mogli nie tylko zapoznać się z najstaranniej wybraną grupą arcydzieł, dającą obraz dokonań artystycznych ostatnich pięciu wieków w Polsce, ale także zyskają możliwość poznania zrębów naszych dziejów. "Za postać – symbol wybraliśmy genialnego kompozytora doby romantyzmu, piewcę ojczystego kraju. Na wskroś polska twórczość Chopina przekracza bariery kulturowe, pozostając czytelną i atrakcyjną dla współczesnych artystów i melomanów, szczególnie w Azji" – podkreśliła minister. W związku z wystawą przypomniała też, że w październiku tego roku odbędzie się w Polsce XVII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina do którego akces zgłosiła, jak zawsze, liczna grupa pianistów z Chin.
 
Wystawę sztuki polskiej w Pekinie "dużym i ważnym wydarzeniem w Chinach" nazwał Ambasador Chińskiej Republiki Ludowej pan Xu Jian. Według niego pokaz sztuki polskiej w Chińskim Muzeum Narodowym będzie okazją dla chińskiej publiczności do poznania kultury kraju, z którym łączą Chińczyków dobre relacje w innych sferach, na przykład biznesowych.
 
Wprowadzeniem do ekspozycji jest animowana mapa, ukazująca geograficzne położenie Polski w sercu Europy, pomiędzy Wschodem a Zachodem. Na mapie zaznaczono też historyczną zmienność polskich terytoriów, co silnie odcisnęło się na naszej kulturze i sztuce.
 
Wystawa została tak zaaranżowana, aby sztukę polską pokazać w układzie chronologicznym: od XV wieku – późnego średniowiecza aż prawie do końca XX wieku. "Przedstawiamy poszczególne epoki poprzez sztukę, a więc pokazujemy średniowieczne ołtarze, Piękne Madonny, rzeźby świętych, portrety – cały splendor kultury staropolskiej. Mocno wyeksponowany jest też czas sarmatyzmu; są to portrety polskiej szlachty, portrety trumienne, zbroje rycerskie, skrzydła husarskie, siodła, kontusze, pasy słuckie, kielichy, kufle, wspaniale malarstwo polskie – powiedziała Polskiej Agencji Prasowej, koordynatorka wystawy Iwona Danielewicz, kurator Zbiorów Sztuki Polskiej do roku 1914 w Muzeum Narodowym w Warszawie.
 
Na wystawie znalazła się też – co podkreśliła Danielewicz – tzw. rolka sztokholmska, czyli malowany akwarelą na papierze 16-metrowy zwój ukazujący orszak ślubny króla Zygmunta III a także okazały obraz Jana Matejki "Stefan Batory pod Pskowem".
 
W kolejnych przestrzeniach ukazana jest sztuka w czasach utraty niepodległości i znaczenie sztuki dla przetrwania świadomości narodowej w czasach niewoli. "Eksponowane jest wielkie malarstwo polskie: obrazy Mehoffera, Ruszczyca, Stanisławskiego oraz witraż Stanisława Wyspiańskiego +Bóg Ojciec – Stań się!", zaprezentowany w formie monumentalnego przezrocza".
 
I bliżej już współczesności – mówi koordynatorka wystawy – "pokazujemy symboliczną rzeźbę +Tchnienie+ Xawerego Dunikowskiego, folklorystyczne dekoracje Zofii Stryjeńskiej, przykłady polskiego art-deco. Poprzez sztukę ukazane zostały nowe cele twórczości w czasach odrodzenia państwa polskiego po 1918 roku, i później zróżnicowanie tendencji artystycznych sztuki współczesnej".
 
Ekspozycję zamyka pokaz cenionego na świecie polskiego plakatu. Wzbogacenie wystawy o współczesny polski plakat nastąpiło na życzenie strony chińskiej.
 
"Mamy świadomość i cieszymy się z tego, że wystawę naszej sztuki obejrzy bardzo liczna publiczność – powiedziała Polskiej Agencji Prasowej Agnieszka Morawińska, dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie. – Chińskie Muzeum Narodowe ma bowiem nieporównywalną z jakimkolwiek muzeum w Polsce liczbę odwiedzających – ogląda je przeciętnie 20 tysięcy widzów dziennie" – podkreśliła.
 
Ekspozycji w Chińskim Muzeum Narodowym towarzyszyć będzie bogaty program wydarzeń kulturalnych, przygotowanych m.in. przez Culture.pl, flagową markę Instytutu Adama Mickiewicza. Zapowiadany jest cykl wystaw, koncertów, spektakli teatralnych i pokazów filmowych. "Właściwie możemy mówić o sezonie polskim w Chinach – uważa Paweł Potoroczyn, dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza. – Od lutego do sierpnia obecni będziemy w najlepszych kulturalnych adresach Pekinu, Szanghaju, Wunah, Tianjin".
 
Wystawa została zrealizowana przez Muzeum Narodowe w Warszawie we współpracy z Culture.pl – Instytutem Adama Mickiewicza oraz Muzeami Narodowymi w Krakowie i Poznaniu. Towarzyszy jej bogato ilustrowany katalog, zawierający eseje wprowadzające w historię MNW i w dzieje sztuki polskiej od XV do XX wieku. Publikacja została wydana w chińsko-angielskiej wersji językowej.
 
Komisarzem wystawy jest Maria Poprzęcka, profesor Wydziału Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego, a ze strony chińskiej dr Wang Hui z Chińskiego Muzeum Narodowego. Przedsięwzięcie zostało sfinansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przy wsparciu Mecenasa Wystawy KGHM Polska Miedź S.A. Wystawę, która trwa od 6 lutego do 10 maja, zorganizowano przy wsparciu Ambasady Rzeczpospolitej Polskiej w Pekinie.
 
Anna Bernat

PAP / Leszek Szymański