Wspomnienie o śp. Jerzym Moskała OAM (1927 – 2020)

Jerzy Marian Moskała urodził się w w Krakowie w 1927 roku, a zmarł w Sydney w sobotę 3 października w wieku 93 lat. W 1951 roku ukończył studia na Politechnice Krakowskej z tytułem mgr inż. budownictwa wodnego. W 1967 roku przyjechał do Sydney wraz z żoną Danutą i córkami Hanią i Elą, po 4,5 letnim pobycie w Ghanie, w Afryce. W Australii przez wiele, wiele lat, aż do emerytury  pracował na stanowisku inżyniera w Sydney Water Board.

Od początku przybycia do Australii Jerzy Moskała był bardzo aktywnym działaczem polonijnym na wielu płaszczyznach. Miał zaciȩcie społecznika i pasjȩ do tego, co robił.

Przez 32 lata, będąc prezesem Koła Akademików Polskich w NPW (1977 – 2009) aktywnie organizował spotkania z wybitnymi Polakami oraz wieczory poetyckie i fora dyskusyjne, każdorazowo wybierając interesujace tematy.

Kolejną inicjatywą społeczną, do której się włączył, była Fundacja Kulturalna im. harcmistrza Witolda Szupryczyńskiego. Wraz z fundatorem założył, opracował zasady, a nastȩpnie przez 24 lata prowadził tę Fundacjȩ, która przyznawała nagrody pieniȩżne polonijnej młodzieży w wieku do 24 lat, kontynuującej naukȩ jezyka polskiego i biorącej  czynny udział w polonijnych organizacjach i wydarzeniach. W 2012 roku przekazał Fundacjȩ nastȩpnym powiernikom, członkom Koła Akademikow Polskich, którzy kontynuują działalność Fundacji pod przewodnictwem Barbary Konkołowicz. Elżbieta Cesarska, z ramienia powierników, co roku dba o promocję Fundacji z zachowaniem zasad i tradycji ustalonych przez fundatora hm. Szupryczyńskiego i Jerzego Moskałę.  Tradycyjnie wrȩczanie nagród odbywa siȩ podczas uroczystości rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja.  Jerzy Moskała starał się być obecny podczas każdej edycji wręczania nagród. Rok temu uczestniczył w wydarzeniu pn.  „Dzień Kultury Polskiej w hołdzie Ninie Skoroszewskiej” w Klubie Polskim w Ashfield, organizowanym przez Koło Akademików Polskich, które zawsze było mu bardzo bliskie.

Przez 10 lat przygotowywał i organizował konkursy pod nazwą „Polska Poezja i Piosenka”, głównie dla młodzieży. Nagrodami dla uczestników były płyty z polską muzyką.

Ponad pół wieku publikował artykuły w polonijnych pismach „Wiadomości Polskie”, „Tygodnik Polski”, „Express Australijski” i w portalach internetowych „Puls Polonii” oraz  „Bumerang Polski”, poruszając bardzo dużo tematów zarówno dotyczących spraw polskich, w tym kultury, młodzieży, szkolnictwa jak i zwyczajnych – ogólnoludzkich. Dzielił się też informacją o interesujących turystycznie miejscach, zarówno w Australii jak i w Polsce. Promował polskie filmy. Był stałym bywalcem Klubu Polskiego w Ashfield, gdzie organizowal spotkania i inne wydarzenia. Jerzy Moskala bardzo dużo czytał, interesował się kulturą, młodzieżą, harcerzami, zbierał interesujące materiały i dzielił się wiadomościami na każdym spotkaniu. Śledził wydarzenia i uczestniczył w nich. Nie pamiętam sytuacji, żeby wyszedl ze spotkania nie zabierając głosu i nie zadając pytania osobie prowadzącej dany temat.

Istotną czȩścią życia Jerzego Moskały była działalność radiowa, kontunuowana nawet po ukończeniu 90 lat. Rozpoczȩła siȩ w 1975 roku w pierwszych latach istnienia radia 2EA w Sydney (obecny SBS), a natȩpnie w radiostacji uniwersyteckiej 2SER-FM w programie „Polish for Everybody”.  W latach 1989 – 1992 Jerzy Moskała opracował i poprowadził 250 programów na antenie stacji 2EA Sydney.  Od 1992 roku pracował społecznie w zespole polskiej sekcji radia 2000FM, gdzie redagował i prowadził audycje w dyżurne soboty.

Jerzy Moskala spędzał dużo czasu na Bielanach nad rzeką Colo, posiadłości zakupionej przez Polaków, będącej własnością Fundacji Polskiej w NPW, miejscem rekreacyjnym, używanym przez harcerzy i inne osoby. Posiadłość o nazwie „Bielany” jest odpowiednikiem „Polany” dla Polonii z Melbourne, „Zakopanego” dla Polonii z Brisbane czy „Podhala” dla Polonii w Hobart.  Pan Jerzy wraz żoną, która zawsze jeździla tam z nim,  posadzili  ponad 300 drzew na tym terenie i uczestniczyli w wielu pracach przy zagospodarowaniu i urządzeniu Bielan.

Działał również w Ethnic Affairs Commission w NPW z myślą o pomocy  młodej Polonii. Jego celem było otworzenie drzwi dla Polonii, aby mogła brać udział w podejmowaniu decyzji.

W latach 80-tych ubiegłego stulecia witał imigrantów, którzy byli zakwaterowani w hostelu na Coogee.

Potrafił znaleźć się zarówno wśród Australijczyków jak i Polaków. W 1989 roku został  odznaczony Medalem Orderu Australii (OAM), a w 2009 roku Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi RP.

Pare tygodni przed śmiercią otrzymał informację, że Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Piotr Gliński przyznał mu srebrny medal  „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Niestety nie zdażył już odebrać tego odznaczenia. Zostanie przekazane rodzinie.

Jerzy Moskała był rozpoznawalnym, oddanym pracy społecznej,  młodzieży i harcerzom działaczem polonijnym w Sydney.

Pogrzeb odbył się w piątek 16 października. Został pochowany na cmentarzu w Rockwood, sekcja B.

Requiescant in Pace!

Opracowała Małgorzata Kwiatkowska
Prezes Rady Naczelnej Polonii Australijskiej
Wiceprezes Koła Akademików Polskich w NPW