Australijska premiera operowego arcydzieła Karola Szymanowskiego „Król Roger” odbyła się 20 stycznia 2017 r. i została entuzjastycznie przyjęta przez melomanów. Produkcja przedstawienia była możliwa dzięki partnerstwu Opera Australia i Instytutu Adama Mickiewicza w ramach programu Polska Music.
Na premierowym pokazie „Króla Rogera” w Sydney Opera House obecni byli Ambasador RP w Australii Paweł Milewski i Konsul Generalny RP w Sydney Regina Jurkowska. Na popremierowym przyjęciu ambasador Milewski pogratulował artystom i realizatorom wspaniałej prezentacji polskiego arcydzieła w Australii.
Opera „Król Roger”, po bezprecedensowym sukcesie w Royal Opera House w Londynie, trafiła na deski najważniejszych scen Australii: Sydney Opera House i Arts Centre Melbourne. Po premierze londyńskiej The New York Times określił inscenizację „Króla Rogera” jako „must-see”, a The Telegraph jako „wielki artystyczny triumf” doceniony 5 gwiazdkami i mianem „Hot ticket”.
W Australii „Króla Rogera” w reżyseruje dyrektor artystyczny Royal Opera House w Londynie Kasper Holten. Orkiestrę prowadzi Andrea Molino, światowej sławy dyrygent i kompozytor włoskiego pochodzenia, związany z Sydney Opera House od 2013 roku.
W obsadzie znajdują się światowej sławy śpiewacy: Michael Honeyman (Król Roger), Lorina Gore (Roxana), Saimir Pirgu/Arthur Espiritu (Pasterz), James Egglestone (Edrisi), Dominica Matthews (Diakonesa) i David Parkin (Arcybiskup); z towarzyszeniem orkiestry, chóru i baletu Opera Australia.
Zgodnie z oryginalnym libretto przygotowanym przez Jarosława Iwaszkiewicza opera śpiewana jest w języku polskim z wyświetlanym tłumaczeniem na język angielski.
Pokazom opery w Sydney towarzyszą wydarzenia przybliżające melomanom twórczość Karola Szymanowskiego. 29 stycznia w Sydney Opera House odbył się recital pieśni i muzyki kameralnej Karola Szymanowskiego w wykonaniu muzyków Opera Australia. W programie koncertu: „Źródło Aretuzy” z „Mitów” op.30; „Romans d-dur” op. 23 ; „II kwartet smyczkowy”, „Pieśń Roxany” z opery „Król Roger” oraz „Pieśni muezina szalonego” op. 42.
Inscenizacja przygotowana została przez Royal Opera House w Londynie przez międzynarodowy zespołu pod kierunkiem Kaspera Holtena, dyrektora artystycznego Royal Opera House, dla którego kunszt dzieła Szymanowskiego polega na jego niejednoznaczności i możliwości wielorakiej interpretacji. Kasper Holten, duński reżyser operowy i teatralny, ma już w swoim bogatym dorobku blisko 70 premier, wśród nich m.in.: „Eugeniusza Oniegina”, „Don Giovanniego” i „L’Ormindo” dla Royal Opera House czy „Ideomeneusza” dla Państwowej Opery Wiedeńskiej. Od 2011 roku kieruje Royal Opera House.
Przygotowanie scenografii i kostiumów powierzono Steffenowi Aarfingowi, dla którego „Król Roger” był debiutem w Royal Opera House. Ten duński scenograf współpracował już wielokrotnie z Kasperem Holtenem przy jego wcześniejszych spektaklach, a efekty ich wspólnej pracy zobaczyć można w inscenizacjach „Łaskawość Tytusa” i „La Traviata” w Sztokholmie, „Napój miłosny” w Rejkiawiku, „Don Carlos”, „Le Grand Macabre”, „Kobieta bez cienia” i „Pierścień Nibelungów” w Kopenhadze, „Wesele Figara” w Theater an der Wien, „Lohengrin” w berlińskiej Deutsche Oper oraz filmie „Juan” (w oparciu o „Don Giovanniego”). Światła do „Króla Rogera” opracował Jon Clark, efekty wideo – Luke Halls, natomiast za choreografię odpowiada Cathy Marston.
Premiera „Króla Rogera” w Royal Opera House w Londynie odbyła się 1 maja 2015 roku, gdzie zdobyła uznanie brytyjskich i międzynarodowych mediów:
The Telegraph 5*
“a major artistic triumph”
Whats On Stage 5*
“One of the great opening nights at Covent Garden”
“It’s only short… but it overflows with food for thought.”
The New York Times
“This Covent Garden staging, which runs until May 19, was a must-see”
“The orchestral sound was ravishing, the chorus strong but supple”
The Times 4 *
„Kasper Holten has produced a big, bold Szymanowski staging”
London Evening Standard 4 *
„The opening of Szymanowski’s rarely performed masterpiece Król Roger is one of the most stirring in the entire repertoire”
The Guardian 4 *
„about as good as it gets”
Premiera „Króla Rogera” w Sydney Opera House zyskała uznanie mediów australijskich:
Sydney Morning Herald
„This superb production is a rare chance to see something rich and strange.”
„This masterwork from Karol Szymanowski, the greatest Polish composer since Chopin, combines a strong sense of dramatic gesture with the sensuality cultivated by such contemporaries as Ravel…”
„the audience gave the work a standing ovation…
„…completely seduced by its beauty.”
Daily Telegraph
„…this opera was a rare curiosity, a chance to see a neglected work revived for modern audiences. The staging and the performances are outstanding.”
Dla Instytutu Adama Mickiewicza premiera „Króla Rogera” w Australii jest ukoronowaniem wieloletniej pracy nad poszerzaniem wiedzy o Karolu Szymanowskim i trwałym włączeniem jego muzyki do międzynarodowego obiegu.
Premiera „Króla Rogera’’ w reżyserii Kaspera Holtena w Covent Garden była dla mnie dowodem na przebicie się przez „szklany sufit’’, który istniał nad Szymanowskim – jego muzyka wchodzi do mainstreamu – mówi Ewa Bogusz-Moore, manager programu Polska Music w Instytucie Adama Mickiewicza.
Z inicjatywy Instytutu Adama Mickiewicza, w ramach projektów prowadzonych przez program Polska Music, muzyka Szymanowskiego zabrzmiała m.in. podczas międzynarodowej trasy London Symphony Orchestra (20 koncertów w sezonie 2012/13, w tym specjalny cykl koncertów na Międzynarodowym Festiwalu w Edynburgu), na płytach Chandos Records (nagrania w interpretacji BBC Symphony Orchestra pod batutą Edwarda Gardnera). Wsparte zostały również dwie inscenizacje „Króla Rogera”: w Santa Fe (reż. Stephen Wadsworth) i Bilbao (reż. Michał Znaniecki). Koncerty LSO były transmitowane także w telewizji MEZZO. Ponadto powstała aplikacja na iPad i strona internetowa www.karolszymanowski.pl.
W ramach kulturalnego programu Polskiej Prezydencji w Radzie UE w 2011 r. Instytut Adama Mickiewicza współorganizował prezentacje dzieł Szymanowskiego w Brukseli, Berlinie, Mińsku, Kijowie, Londynie, Madrycie, Moskwie i Petersburgu, Paryżu, Pekinie.
Program Polska Music, prowadzony przez Instytut Adama Mickiewicza, aktywnie wspiera wykonania polskiej muzyki klasycznej na świecie przez wybitnych artystów zagranicznych. Jest pomysłodawcą produkcji scenicznych i koncertów, promotorem muzyki współczesnej, inicjatorem nowych zamówień kompozytorskich, patronuje również licznym wydawnictwom książkowym i fonograficznym.
Program regularnie współpracuje z wieloma renomowanymi instytucjami z całego świata, takimi jak: BBC Symphony Orchestra, Berliner Philharmoniker, Bregenzer Festspiele, Chandos Records, Chicago Symphony Orchestra, Philharmonie de Paris-Cité de la Musique, Ensemble Musikfabrik, Huddersfield Contemporary Music Festival, Klangforum Wien, Lincoln Center Festival, London Philharmonic Orchestra, London Symphony Orchestra, Los Angeles Philharmonic, Lyric Opera of Chicago, Philharmonia Orchestra, Philharmonie de Paris-Cité de la Musique, Royal Opera House oraz 59 Productions.
Program Polska Music powstał w 2011 roku z inicjatywy Instytutu Adama Mickiewicza – narodowej instytucji kultury, której zadaniem jest promocja polskiej kultury na świecie i aktywny udział w międzynarodowej współpracy kulturalnej. Więcej informacji o polskiej kulturze na świecie na portalu culture.pl oraz biogramy twórców.
Culture.pl to flagowa marka Instytutu Adama Mickiewicza – narodowej instytucji kultury, której misją jest budowa i komunikacja wymiaru kulturalnego marki POLSKA poprzez aktywny udział w międzynarodowej wymianie kulturalnej. Instytut działa na rzecz upowszechnienia współczesnej kultury polskiej wśród międzynarodowych odbiorców. Dotychczas zorganizowano blisko 5 500 wydarzeń w 70 krajach dla blisko 52 milionów odbiorców na 5 kontynentach.
iam/culture.pl/ea