Fantazyjni ludzie

Ta drabina to schody do nieba,
a ta miska pod schodami to księżyc.
Tamten miecz to zwyczajny pogrzebacz,
a z garnków są hełmy rycerzy.
Ale kto w te czary nie uwierzy?
To jest teatr.
A teatr jest po to,
żeby wszystko było inne niż dotąd.
Żeby iść do domu w zamyśleniu,
w zachwycie.
I już zawsze w misce księżyc widzieć…

pisała Joanna Kulmowa w wierszu “Po co jest teatr”. Przęz ostatnie kilka miesięcy nie mogliśmy iść do teatru z powodu pandemii. Nie mogliśmy “zmieniać drabiny w schody do nieba” i czarować publiczności słowem, muzyką, scenografią. Jako aktorka grupy teatralnej “Fantazja”, bardzo odczuwałam brak cotygodniowych prób. Co z tego że spotykaliśmy się online, że w wirtualnym świecie powtarzaliśmy role siedząc przed ekranem monitora. Brak intymnego kontaktu z drugą osobą, dotyku, ruchu ma dla mnie wielkie znaczenie. Wszak gra aktora opiera się na emocjach, a w sytuacji, w której nie można spotkać się na żywo trudno je rozbudzić, jeszcze trudniej utrzymać.

Polski Teatr Dramatyczny Fantazja w Sydney, z którym jestem związana od wielu lat powstał w 2002 roku. Jest to teatr społeczny, utrzymujący się głownie z datków sponsorów i sprzedanych biletów. Z teatrem współpracują znakomici scenografowie, muzycy, artyści-plastycy i reżyserzy filmowi, a grono aktorskie uświetniają profesjonalni aktorzy. Repertuar “Fantazji”, uważnie dobierany przez dyrektora artystycznego Joannę Borkowską-Surucic i jej asystentkę Martę Kieć-Gubałę, opiera się na literaturze polskiej, a teatr co roku stara się wyjść do widzów z nową premierą. W tym roku był to “Wstyd” Marka Modzelewskiego. Udało się wystawić nową sztukę tuż przed wielotygodniowym zamknięciem całego stanu. Niestety, bez powtórki. Na tę musimy jeszcze chwilę zaczekać. Teatr Fantazja wziął też udział w spotkaniach poetyckich:

Elizy Anny Falkiewicz  “Lekcje miłości – Kochajmy się” z uczestnictwem autorki i “Wiosna, wiosna, ach to my”, program złożony z moich wierszy.

W lipcu, z powodu pandemii nastąpiło kompletne zamknięcie stanu Nowej Południowej Walii. Skończyły się spotkania towarzyskie i próby. Zamknięto  kina, teatry, restauracje, wszelkie miejsca publicznych spotkań. Miasto popadło w narzucony przez sytuację zimowy sen. Plany, które mieliśmy na drugie półrocze musiały zostać przełożone na późniejsze terminy.

Nie znaczy to że teatr zasnął. “Ja nie spam, ja tworzę” mówił Andrzej Poniedzielski  do Magdy Umer w przedstawieniu “Chlip-hop”. Tworzy i Teatr Fantazja, angażując się w różnego rodzaju inicjatywy, polonijne i nie tylko.

Już w drugim kwartale roku, Canterbury-Bankstown Council zaprosił teatr do wzięcia udziału w “Let’s go Polish!”, dniach polskiej kultury i sztuki. Przedstawienie “Dam i Huzarów” Aleksandra Fredry, już trzykrotnie zmieniało datę wystawienia sztuki. Aktualny termin to 12 grudnia, 2021 w Brian Brown Theatre, Bankstown Library. Zapraszamy!

W międzyczasie Teatr Fantazja przygotował Narodowe Czytanie, tym razem wirtualnie. Jest to incjatywa, w której od kilku lat bierzemy czynny udział. Fragmenty “Moralności pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej, pierwszej sztuki wystawionej przez Teatr Fantazja, przygotowali wszyscy aktorzy. Jedni czytali przy swoich biurkach, inni w wygodnych fotelach, a niektórzy w “pięknych okolicznościach przyrody”. Każdy osobiście nagrał swój kawałek a całość została zmontowana i umieszczona na stronie Konsulatu RP.

Oprócz tego, na zaproszenie Konsula Generalnego, pani Moniki Kończyk, teatr przygotowuje Mikołajki dla dzieci. Teksty, specjalnie pisane na tę okazję będą się przeplatały z kolędami, wierszykami dla dzieci i ze świątecznymi życzeniami. Być może odwiedzi dzieci specjalny gość w czerwonym odzieniu z długą, białą brodą… Ale o tym sza!

Plany na przyszły rok, to przedstawienia “Wstydu” w Sydney, Canberze i Melbourne, jeśli oczywiście zostaną zdjęta restrykcje a komunikacja międzystanowa pozostanie otwarta.

Kiedy się nad tym zastanawiam, z wielkim rozrzewnieniem wspominam ostatni rok przed pandemią. W 2019 Teatr Fantazja odbył dwie podróże zagraniczne, do dwóch różnych stron świata.

Pierwsza sztuka grana przez teatr po angielsku, “The trial od Dali” Andrew Koło, została zgłoszona przez mieszkającego w Los Angeles autora do Hollywood Fringe Festival. Były to szalone 11 dni czerwca na Santa Monica Boulevard w Ruby Theatre, gdzie graliśmy aż cztery przedstawienia. Niezapomniane przeżycie.

Ledwo wróciliśmy, a trzeba było znowu pakować walizki. Lecieliśmy do Wilna na IX Międzynarodowy Festiwal Teatralny. Wileńskie Spotkania Sceny Polskiej odbywały się w dniach 24-28.X.2019, oferując uczestnikom bogaty program teatralny i nie tylko.

Do udziału w wileńskim święcie zaproszone zostały teatry z Polski, Ukrainy, Austrii, Australii, Czech, Rosji, Wielkiej Brytanii i Litwy. Spektakle były pokazywane na scenach Wilna i okolic – w Teatrze na Pohulance, Teatrze Kameralnym, u „Medyków”, Domu Kultury Polskiej w Wilnie, Rudominie i Trokach. Oprócz przedstawień, festiwal oferował wiele imprez towarzyszących jak “Noc poezji”, “Noc jazzu i bluesa”, warsztaty teatralne, wystawy. Teatr Fantazja zaprezentował w Wilnie “Damy i Huzary”Aleksandra Fredry.

Gdy planowaliśmy tamten rok, martwiliśmy się czy damy radę. Wielu z nas ma zobowiązania rodzinne, zawodowe, finansowe, a tu dwa dalekie i dłuższe niż zwykle tournee.  Dzisiaj jesteśmy niezmiernie szczęśliwi że daliśmy się porwać fantazji. Wszak nazwa teatru zobowiązuje, a my jesteśmy stwory wyobraźni, fantazyjni ludzie…

Stwory wyobraźni, fantazyjni ludzie
spełniają życzenia swoje, cudze,
zmyślonym postaciom dają życie
na sezon, dwa, na dłużej…

Być z nimi chcą jak kochankowie
darują ciało, duszę, zdrowie,
i szept, i krzyk, i wycie
co serce im podpowie.

Jak zakochani chcą być razem,
kładą odświętne makijaże
spójni w miłości, pewni ról
zaczarowane twarze.

Żyją związani przyrzeczeniem
z piękną, tragiczną Melpomene
kurtyna w górę, maski w dół,
olśnienie…

Ela Chylewska