“Miasteczko”, “Siódmy krąg” i “Kłębki Ariadny” – trylogia Małgorzaty Pośpiech

Tom pierwszy trylogii Miasteczko (nominowany do Nagrody Literackiej Europy Centralnej Angelus 2015) przedstawia tragiczne wydarzenia, które miały miejsce w Kępnie, małym wielkopolskim miasteczku w roku 1945, poszukiwanie nieznanego autorce ojca i odkrywanie jego przeszłości, pierwszy w Polsce proces funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa oraz losy bohaterek: nowojorskiej artystki Nory i początkującej pisarki polskiego pochodzenia Ingrid.

W tomie drugim zatytułowanym Siódmy krąg (2016) autorka kontynuuje poszukiwania ojca i odkrywa istnienie antykomunistycznej grupy niepodleglościowej Konspiracyjne Wojsko Polskie, działającej na terenie Kępna w latach 1948-1949 pod dowództwem Edmunda Pośpiecha. Na podstawie dokumentów autorka odtwarza historię jej działności (m.in. zdradę, aresztowania jej członków, długotrwałe śledztwo, procesy, wyroki oraz odbywanie kar w więzieniach stalinowskich (m.in. w najcięższym, we Wronkach i w kamieniołomach Piechcina). Poznajemy też dalsze losy Nory i Ingrid. 

Trzeci tom Kłębki Ariadny (również nominowany do Nagrody Literackiej Europy Centralnej Angelus w 2018) mówi o życiu Edmunda Pośpiech po zwolnieniu ze stalinowskich wiezień, a także kontynuje opowieści o losach Nory i Ingrid.

Fragmenty recenzji

… Miasteczko i Siódmy Krąg są w równym stopniu interesujące dla miłośników literatury historycznej, reportażowej, psychologicznej czy nawet obyczajowej. Dwa pierwsze tomy zdecydowanie zachęcaja do sięgnięcia po trzeci a takze refleksji nad smutną polską historią… Naprawdę świetnie połączoną trudną Polską historią i to jak ona wpływa na życie jednostek, nawet w siedemdziesiąt lat po wojnie… – Bartosz Bolesławski – Ośrodek Badań nad Totalitaryzmem

Czym tak naprawdę jest Miasteczko Małgorzaty Pośpiech? Dokumentem historycznym, autobiografią, powieścią, sentymentalna podróżą w niedaleką przeszłość, dziennikarskim śledztwem w sprawie zbrodni popełnionej w nieco dalszej przeszłości? Jest tym wszystkim równocześnie, lecz rownież, a moze przede wszystkim, książką o pamięci, o wysiłku i bólu pamiętania, o odzyskiwaniu, czasem wbrew sobie, tego co zapomniane lub ukryte… Poszukiwanie Ojca, nowa Telemachia, stanowi dramatyczna i narracyjna oś książki. Nic tutaj  nie jest ani proste ani jednoznaczne… Miasteczko jest książką świetnie napisaną i precyzyjnie skonstruowaną. Jej kolażowa struktura i wielogłosowość, choć wymagająca dla czytelnika, sprawdza się znakomicie w stosunku do tematu, jakim jest poszukiwanie i zapełnianie luk w pamięci… Jest również książką, która stawiając wiele pytań nie spieszy się z udzielaniem odpowiedzi… – Jaroław Anders – Nowy Dziennik, Przegląd Polski

Miasteczko to powieść, która nie pozwala czytelnikowi przejść nad nią do porządku  dziennego. To opowieść mocno frapująca, zmuszająca do zastanowienia się nad własnym miejscem w świecie, fascynująca autobiografią… Jestem pod wielkim wrażeniem tej książki i polecam ją każdemu, kto nie boi sie wyzwań literackich…  Miasteczko łamie tabu historyczne stawiając w samym środku wydarzeń nie anonimowego uczestnika ale realną postać, osobę, która jak wielu innych przez kolejne lata musi zmierzyć się z ciężarem tak trudnych tematów…
Drugi tom trylogii Siódmy krąg w niczym innym nieustępujące pierwszemu i jest co najmniej wstrząsający. Co najmniej, bo wciąż nie potrafię wskazać co byłoby dla mnie trudniejsze do zaakceptowania – historia własnej rodziny, bo w moim odczuciu pierwszy tom Miasteczko był bardzo osobisty, czy historia narodu, która w Siódmym kręgu jest opowiadana przez pryzmat życia Edmunda Pośpiecha, ojca autorki. Obie te opowieści nie pozwalają spokojnie zasnąć. Siódmy krąg w zupełności spełnia moje oczekiwania stawiane wobec reportaży, jest maksymalnie obiektywny ale jego tematyka  pozostaje w stałym, osobistym  związku z życiem osobistym autorki, dzięki czemu daje się odczuć jej ogromne zaangażowanie w jego realizacje… przypomina o tym, że historia każdego człowieka jest niepowtarzalna i warta opowiedzenia. – Sylwia Tomasik – Bookeriada

Książki można kupić w księgarniach wysyłkowych:
u wydawcy www.marszalek.com.pl i na Amazon www.amazon.com.

---

Małgorzata Pośpiech

Doktor nauk humanistycznych w zakresie filmoznawstwa. Na stałe przebywa w Nowym Jorku. Opublikowała ponad 300 artykułów, recenzji, esejów, wywiadów współpracując z “Odrą”, “Kinem”, “Filmem”, “Polityką”, “Arkuszem”, nowojorskim “Nowym Dziennikiem”.

Autorka filmów dokumentalnych “Arthur Penn” (Telewizja Polska), “Pokolenie” i programów telewizyjnych dla TVP Polonia, eksperymentalnych “Heat” oraz video instalacji “Wasteland” i “Landscapes”, pokazywanych w nowojorskich galeriach.

Przeprowadziła ponad siedemdziesiąt wywiadów ze świadkami i uczestnikami wydarzeń drugiej wojny światowej tworząc archiwum Stowarzyszenia Weteranów Polskich w Nowym Jorku (połączone z oficjalną stroną nowego filmu Petera Weira “The Way Back”).