Nauka, Polska, Życie i społeczeństwo

Nasz człowiek bliżej gwiazd! Polski naukowiec w ekipie astronautów ESA

Europejska Agencja Kosmiczna ogłosiła skład międzynarodowej ekipy, która będzie przygotowywać się do lotów w przestrzeń kosmiczną. By znaleźć się w finałowej siedemnastce, polski naukowiec Sławosz Uznański pokonał ponad 22 tysiące kandydatów. „To jeden z najważniejszych dni w moim życiu, ale też wyjątkowy moment dla polskiej nauki i polskiego udziału w eksploracji kosmosu” – mówił polski naukowiec podczas prezentacji zwycięzców w Paryżu.

Sławosz Uznański Fot. dlapolonii.pl

Było to wyjątkowe wydarzenie, ponieważ Europejska Agencja Kosmiczna nie przeprowadzała naboru astronautów od 2008 r. Jak mówi Sławosz Uznański, już wtedy marzył, by stanąć do rywalizacji, ale był za młody, a Polska nie była jeszcze pełnoprawnym członkiem Europejskiej Agencji Kosmicznej (dołączyła do niej w 2012 roku). „Kosmos był bliski mojemu sercu już od czasu, kiedy byłem małym chłopcem. Urodziłem się 12 kwietnia, w dzień rocznicy rozpoczęcia lotów ludzi w kosmos. Moja mama co roku życzyła mi wszystkiego najlepszego z okazji Dnia Kosmonauty. Dlatego było mi to bliskie, a na temat doktoratu wybrałem dziedzinę związaną z technologiami kosmicznymi” – mówi naukowiec.

Sławosz Uznański urodził się 7 kwietnia 1984 roku w Łodzi. W 2008 roku ukończył z wyróżnieniem Politechnikę Łódzką, równolegle studiował także na Uniwersytecie Nantes we Francji. Po obronie doktoratu z elektroniki na Uniwersytecie Aix-Marseille podjął pracę w Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN) w Genewie, gdzie jest operatorem Wielkiego Zderzacza Hadronów (LHC), urządzenia równie zaawansowanego technologicznie, jak stacja kosmiczna. „W CERN mam dwa główne zadania – buduję systemy, które kontrolują naszą infrastrukturę, i obsługuję je, w tym Wielki Zderzacz Hadronów” – opisuje.

Jego umiejętności doceniono podczas eliminacji do zespołu astronautów ESA, podobnie jak zakres jego wiedzy o kosmosie i technologiach kosmicznych, a także dokonania naukowe – dr Uznański jest autorem ponad 50 publikacji dotyczących zagadnień związanych z kosmosem. Duże znaczenie miała też umiejętność działania pod wpływem czasu i w warunkach stresu. Kandydaci przeszli szczegółowe badania medyczne, a pod uwagę brano ich warunki fizyczne. Doceniono też hobby Polaka, czyli wspinaczkę w Himalajach: „Sport był dla mnie zawsze bardzo ważny – jako nastolatek byłem członkiem polskiej narodowej załogi żeglarskiej, brałem udział w polskich i międzynarodowych regatach i nadal uczę się żeglugi, która jest najlepszym sposobem na stres i przystosowanie do trudnych warunków” – mówi dr Uznański.

Sześcioro astronautów tzw. karierowych z zespołu wybranego przez Europejską Agencję Kosmiczną od razu rozpocznie przygotowania do lotu na Międzynarodową Stację Kosmiczną ISS. Wśród nich jest jedna osoba z niepełnosprawnością. Pozostała jedenastka, w której znajduje się Polak, to tzw. rezerwa astronautów ESA, która będzie w pełnej gotowości, by w każdej chwili móc kogoś zastąpić lub dołączyć do szkolących się, jeśli Europejska Agencja Kosmiczna weźmie udział w innych planowanych przez NASA misjach.

Rada ESA na szczeblu ministerialnym odbyła się w Paryżu 22–23 listopada br. Uczestniczyli w niej przedstawiciele państw członkowskich, kraje stowarzyszone i współpracujące. Na zakończenie obrad przedstawiono wyniki półtorarocznej kwalifikacji i przedstawiono wybrane osoby, które pochodzą z różnych państw europejskich. Fakt, że Polska, która jest członkiem ESA od 2012 roku, dopiero po dziesięciu latach doczekała się swojego przedstawiciela w korpusie astronautów, wynika m.in. z poziomu finansowego zaangażowania w działania związane z kosmosem i stanowi docenienie polskiego wsparcia naukowego dla misji ESA.

„Jest to ogromny sukces naszego astronauty, ale także wyróżnienie Polski. Nasz rozwój i postęp cywilizacyjny, jaki dokonał się w ostatnich dziesięcioleciach, został zauważony i doceniony przez partnerów europejskich. […] Mam nadzieję, że wybór Polaka do rezerwy astronautów będzie zarazem najlepszym bodźcem do dalszego rozwoju sektora kosmicznego w Polsce, sygnałem, że rozwój kraju odbywa się poprzez inwestycje w najnowocześniejsze technologie – w tym te kosmiczne” – mówi Grzegorz Wrochna, prezes Polskiej Agencji Kosmicznej.

Jak się szacuje, każde 1 euro wydane na projekty naukowe wspierane przez Europejską Agencję Kosmiczną przynosi 1,6 euro zysku w gospodarce. Zgodnie z założeniami do 2040 roku cała światowa gospodarka kosmiczna ma osiągnąć wartość tryliona euro. „Zbierajcie wiedzę i miejcie pasję. Kiedy się kocha to, co się robi, nie zauważa się płynącego czasu i doświadczenie buduje się bardzo szybko” – mówi w przesłaniu do młodych ludzi marzących o kosmosie Sławosz Uznański.

Jolanta Pawnik

Autor jest dziennikarką, wykładowcą i doradcą medialnym. Entuzjastka nowych mediów. Krakowianka zakochana w rodzinnym Sandomierzu. Autorka książek “Saga rodu Moszczeńskich” i “Sandomierska piłka ręczna”.