„Niech nam będzie wolno kochać Ojczyznę i za nią się modlić” – to zdanie znakomicie pokazuje stosunek ks. Jerzego Popiełuszki do jego rodzinnego kraju. Obowiązek kochania swojej ojczyzny wywodził on z czwartego przykazania – miłości rodziców – pisze dr Ewa Czaczkowska, współautorka biografii tego polskiego męczennika komunizmu.
„Bóg i Ojczyna” – te dwa wielkie słowa, wypełnione tysiącletnimi dziejami Polski widnieją na murze kościoła św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu, umieszczone tam w latach 70. ubiegłego wieku przez jego proboszcza ks. Teofila Boguckiego. Są jak motto, wokół którego ogniskowało się całe nauczanie społeczne ks. Jerzego Popiełuszki, wielkiego kapłana i męczennika za wiarę, i za wolność Ojczyzny, który w tej właśnie świątyni dojrzewał do męczeństwa przez cztery ostatnie lata swego życia.
Miłość do ojczyzny i jej dziejów, złączoną z miłością do Boga jako Stwórcy życia i Pana historii, ks. Jerzy Popiełuszko wyniósł z domu rodzinnego w Okopach na Podlasiu. Tam, z opowiadań rodziców i z popularnej niegdyś historii w obrazach uczył się prawdziwych dziejów Polski, którą w PRL komuniści próbowali pisać na nowo.
„Jezus Chrystus chociaż był posłany do całego świata, aby nieść Dobrą Nowinę dla wszystkich ludów i narodów, to jednak miał swoją ziemską ojczyznę. Ojczyznę, która miała swoje dzieje, swoją historię, religię i kulturę. (…) Każdy człowiek jest związany z Ojczyzną poprzez rodzinę i miejsce urodzenia. Ojczyzna to wspólnota rodzimej kultury, jej dzieje, historia bardziej radosna lub bolesna. To bogactwo języka, bogactwo dzieł sztuki i kultury muzycznej, to jej religia i obyczaje” – mówił ks. Jerzy w jednej z homilii. W innej zaś przypomniał: „Naród polski, od ponad tysiąca lat zjednoczony z Chrystusem i Jego nauką, zawsze był wierny Bogu, Kościołowi i Ojczyźnie. Hasło: „Bóg i Ojczyzna” było nierozdzielnym elementem dziejów naszego narodu. Zawsze potrafił polski lud ofiarę życia i cierpienia łączyć z ofiarą Jezusa Chrystusa, aby dzięki temu zjednoczeniu nic nie zginęło, ale by stawało się ożywczą substancją dla przyszłych pokoleń”.
Miłość do Ojczyzny, troskę o nią ks. Jerzy Popiełuszko tak jak kard. Stefan Wyszyński wywodził z czwartego przykazania: miłości do rodziców. Taka miłość jest więc obowiązkiem moralnym i religijnym. Władze polityczno-administracyjne PRL próbowały zaś wmówić Polakom, że jest to polityka, szkalując całą działalność duszpasterską i społeczną ks. Jerzego, jego zaangażowanie w sprawy ludzi, cierpiących szczególnie w stanie wojennym. Prymas Józef Glemp w 1996 roku powiedział: „Patriotyzm (…) może mieć tak samo fundament miłości ewangelicznej, jak i doraźnych interesów ugrupowań społecznych. Takie hasła, jak: „Ojczyzna”, „Naród”, „Solidarność”, sprawiedliwość, wolność, związane z nurtem pracy księdza Jerzego Popiełuszki, księdza prałata Teofila Boguckiego i innych kapłanów i świeckich Kościoła, rozumiemy jako pojęcia moralne wypracowane w naszym narodzie przez Ewangelię”.
Szczególnym wyrazem troski ks. Jerzego o Polskę były msze św. za Ojczyznę, a konkretnie: w intencji Ojczyzny i tych, którzy cierpią dla niej, odprawiane przez ks. Jerzego od lutego 1982 do września 1984 roku. Te msze „ku chwale Boga i dobru Ojczyzny” zapoczątkował już w 1980 roku ks. Teofil Bogucki, wzorem modlitwy odmawianej przed wojną, po niedzielnej mszy św., za Ojczyznę i prezydenta. „Żadne inne względy nie kierowały nami, ale jedynie i wyłącznie dobro naszej Ojczyzny, która jest nam Matką, tym droższą, im bardziej pogrążoną w niedoli, smutku i żałobie. Nie chcemy na nikogo ciskać gromów, ale niech nam będzie wolno kochać Ojczyznę i za nią się modlić” – mówił w lutym 1982 roku ks. Bogucki.
Msze św. za Ojczyznę miały – jak mówił ks. Jerzy – „włączyć Boga w trudne i bolesne sprawy naszej Ojczyzny”. Chcemy – mówił – aby te msze św. „podtrzymywały w nas ducha umiłowania Ojczyzny, wzmacniały nadzieję, powiększały troskę o dobro wspólnego domu” . Ksiądz Jerzy Popiełuszko podczas mszy św. za ojczyznę składał na ołtarzu cierpienia narodu, umęczonego stanem wojennym, i łącząc je z ofiarą Chrystusa, prosił Boga, by przemieniał je w łaskę umocnienia wiary, nadziei i miłości, w łaskę trwania w nadziei na zwycięstwo dobra nad złem. W ten sposób ks. Popiełuszko włączył się w potężny nurt dziejów polskiego Kościoła, wielkich duszpasterzy-patriotów, którzy miłość do Boga łączyli z miłością Ojczyzny. „Kto chce wiele uczynić dla swojej Ojczyzny, nie może zasłaniać sobą Boga, ale musi z Bogiem współdziałać” – mówił myśląc o Romualdzie Traugutcie, świeckim przywódcy powstania styczniowego jako wzorze łączenia spraw bożych i ojczystych.
Ksiądz Popiełuszko w swoich homiliach wielokrotnie przywoływał dzieje Polski, z jej zrywami i powstaniami narodowymi, walką o zachowanie tożsamości narodowej w czasie rozbiorów, widząc w tej historii wielki rezerwuar wartości, z którego mogą czerpać współcześni, by odzyskać upragnioną wolność. Ksiądz Jerzy z troski o ojczyznę i o naród pragnął, o czym mówił w homiliach, by wolna Polska budowana była na ewangelicznych i ogólnohumanistycznych wartościach takich jak prawda, wolność, sprawiedliwość, solidarność, szacunek dla godności człowieka i jego praw. Pragnął, by w ojczyźnie była poszanowana jej kultura zbudowana na chrześcijaństwie i edukacja oparta na wartościach zakorzenionych w Ewangelii. Dopełnieniem treści homilii głoszonych podczas mszy św. za ojczyznę była ich oprawa słowno-muzyczna, przygotowywana osobiście przez ks. Popiełuszkę. Znani aktorzy, bojkotujący reżimowe sceny, recytowali poezję dobrze osadzoną w polskiej tradycji literackiej i patriotycznej, wiersze m.in. Asnyka, Słowackiego, Słonimskiego, Miłosza, Krasińskiego, Staffa, Kamieńskiej i wielu innych.
„Zbyt wielka jest danina krwi, bólu, łez i poniewierki złożona u stóp Chrystusa, by nie powróciła od Boga jako dar prawdziwej wolności, sprawiedliwości i miłości. By nie doprowadziła do zmartwychwstania Ojczyzny” – mówił ks. Jerzy, który swoim życiem dopełnił ofiary złożonej Bogu w intencji wolności ojczyzny.
Ewa Czaczkowska
Źródło: DlaPolonii
USD 
AUD 
CAD 
NZD 
EUR 
GBP 
