W 2023 roku przypada 160. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego. Mimo upływu lat w debacie publicznej nie milkną echa owego zrywu. Ważne i trudne pytanie – „bić się (o wolność swojego kraju), czy nie bić?” – powraca za jego sprawą w Europie Centralnej także dziś. Sensu i znaczenia czynu powstańców styczniowych nie da się zrozumieć bez kontekstu dziejowego […]
Historia
Legends of Polish sport: Janusz Kusociński
Kusociński was one of the biggest stars of the 1932 Los Angeles Olympic Games – after all, athletics – like today – was one of the most popular sports in the world. He was also the Polish national team’s greatest hope for a gold medal. It was even decided to finance his journey on the luxurious ship ‘Mauretania’, which took only 5 days to reach New York, while the rest of the team sailed on the average class transatlantic ship ‘Pułaski’, arriving at their destination after… two weeks.
Not only Maria Skłodowska-Curie. Do you know any of the Nobel Prize winners from the country on the Vistula?
Nobel Prize winners associated with Poland are not only well remembered Maria Skłodowska-Curie, Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont, Czesław Miłosz, Lech Wałęsa, Wisława Szymborska and Olga Tokarczuk. They are also a group of scientists, especially physicists and chemists, who were born and raised on Polish territory (within its former and current borders) […]
Bałkańska porażka Stalina
Rok 1948 i bunt Tity przeciw Moskwie wywołał ogólnoświatowy szok. Oto ideowy stalinowiec, syn chorwackiego chłopa i słoweńskiej chłopki Josip Broz, posługujący się przydomkiem Tito, używanym przed wojną w Komunistycznej Partii Jugosławii, zdobył się na słowa sprzeciwu wobec nieomylnego Generalissimusa. […]
Pierwszy prezydent III RP. W tę grę zaangażowane były służby i Ameryka
19 lipca 1989 r. Zgromadzenie Narodowe wybrało Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta RP. W ten sposób nad reformami w Polsce i – co ważniejsze z perspektywy globalnej – nad reformami w ZSRR otwarty został parasol. Tak planowano, choć nie brakowało momentów, w których ten plan mógł wylecieć w kosmos. […]
Odwrócone sojusze. Dlaczego musiało dojść do wojny niemiecko-radzieckiej w 1941 r.
22 czerwca 1941 r. o godz. 3.15 czasu środkowoeuropejskiego rozpoczęła się operacja „Barbarossa”, czyli agresja państw Osi na Związek Radziecki. Liczebność sił niemieckich zaangażowanych w ten atak wynosiła ponad 3 mln żołnierzy. Pierwszego dnia agresji Niemców wsparła tylko 300-tysięczna armia rumuńska. Następnego włączyły się do walki wojska słowackie, […]
Polska Wielopolskiego
Z okazji kolejnych rocznic zrywu styczniowego 1863 r. wiele się pisze o polityce Czerwonych czy zbrojnych działaniach powstańców, a znacznie mniej o ich polskich oponentach. Szczególnie interesująca jest postać Aleksandra Wielopolskiego ze względu na proponowany przez niego kształt Polski, który swoim zrywem pogrzebali insurgenci 1863 r. Wielopolski był wówczas u szczytu politycznego powodzenia, a sukces miał niemal na wyciągnięcie ręki. Wraz z nim także i Polska przerwałaby ciąg porażek. […]
Seweryn Korzeliński – powstaniec i górnik złota w Australii
W połowie XIX wieku, po klęskach powstań listopadowego i węgierskiego ( 1848-49), niedobitki polskich powstańców rozpierzchły się po świecie w poszukiwaniu pracy i wolności, bo często w państwach, które dokonały rozbioru Polski, groziło im więzienie. Jednym z nich był Seweryn Korzeliński uczestnik obu insurekcji. W powstaniu węgierskim był podkomendnym gen. Dembińskiego i zakończył je w randze majora. […]
Kocham spalony słońcem kraj…
W zbiorach Biblioteki Stanowej Nowej Południowej Walii, w której pracowałam przez 36 lat, znajduje się rękopis ostatniej już wersji z 1907-08 roku. Kilka lat temu można go było obejrzeć na wystawie w galeriach biblioteki. Zaglądałam tam często, jednocześnie słuchając nagrań głosu autorki recytującej swoje wiersze. Ja też kocham spalony słońcem kraj, pomyślałam i postanowiłam przetłumaczyć “My country” na język polski.
Every shipwreck tells a story
The Sanyo Maru was a Japanese pearling mother-ship that sank in a squall off Arnhem Land in 1937. Artefacts in the exhibition reveal the personal lives of its crew and the divers aboard who harvested pearl shell, a growing Japanese industry prior to the start of the Pacific War in 1941.