– rozmowa z prof. dr hab. Dariuszem Zarzeckim, kierownikiem studiów MBA na US i kierownikiem Katedry Inwestycji Wyceny Przedsiębiorstw na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego.  

– W tym roku akademickim rozpoczyna się już 24 edycja Waszych studiów podyplomowych…

– MBA to prestiżowy kierunek kształcenia menedżerów pozwalający poznać podstawowe zasady i metody zarządzania i dający praktyczne wskazówki umożliwiające profesjonalne zarządzanie organizacjami. Studia te przeznaczone są dla osób pełniących w przedsiębiorstwach kierownicze stanowiska, ale niekoniecznie posiadających wykształcenie ekonomiczne.                                     Edukacja w obszarze zarządzania musiała pokonać pewne trudności na początku lat sześćdziesiątych, kiedy to walczyła o uznanie przez uniwersytety. Idea nauczania zarządzania jako osobnej specjalizacji narodziła się w Stanach Zjednoczonych, a w latach sześćdziesiątych została przeniesiona do Wielkiej Brytanii. 
W 1965 roku w Wielkiej Brytanii istniały tylko dwa wydziały zarządzania (w Londynie i Manchesterze), obecnie jest ich ponad 100. Na początku lat sześćdziesiątych w Stanach Zjednoczonych kurs zarządzania kończyło rocznie 5 tys. studentów, a w latach dziewięćdziesiątych liczba absolwentów MBA zbliżyła się do 80 tys.
Środowisko uniwersyteckie przez długi czas nie wyciągało wniosków z dysproporcji pomiędzy liczbą studentów kończących wydziały zarządzania a wielkością zapotrzebowania na absolwentów z dyplomami tych wydziałów. Początkowo środowisko akademickie było głuche na opinie biznesmenów, którzy od słuchaczy kursów zarządzania oczekiwali umiejętności wprowadzania innowacji, łatwości komunikowania się oraz zdolności przywódczych.
Także w naszym kraju zainteresowanie tym rodzajem studiów podyplomowych rośnie dynamicznie z każdym rokiem. Dyplom MBA stał się swoistą przepustką do kariery, sukcesu i wysokich zarobków. MBA daje absolwentom gruntowne wykształcenie menedżerskie, świetną pozycję na rynku pracy, szansę na sukces, prestiż oraz wysokie zarobki.
Nasze szczecińskie studia ukończyło już blisko 500 absolwentów. Wielu z nich to ludzie bardzo znani w naszym regionie. Wymienię dwóch: pana ministra Bartosza Arłukowicza czy posła Michała Jacha. Mamy też kilkunastu absolwentów w urzędzie miasta oraz w urzędzie marszałkowskim. Studiowanie na MBA ma też dodatkową zaletę. Nasi studenci poznają wielu ludzi na swoim poziomie, którzy już funkcjonują w biznesie i mają duże doświadczenie zawodowe oraz potrafią dzielić się nim. Tak dzieje się na zajęciach i poza nimi. Teraz np. w połowie września mamy coroczną sesję wyjazdową, w której uczestniczą nasi obecni studenci oraz absolwenci MBA. 

– Jaki jest program Waszych Studiów Podyplomowych?

– Program Podyplomowego Studium Menedżerskiego MBA obejmuje 13 modułów. Są to: ekonomika biznesu; zarządzanie projektami; metody ilościowe w ekonomii; marketing; zachowania organizacyjne; controlling i rachunkowość zarządcza; zarządzanie strategiczne; zarządzanie finansami;zarządzanie zasobami ludzkimi; systemy informacyjne w biznesie; gry strategiczne; prawo gospodarcze i zarządzanie marką personalną HumanBrand. 
Nasz szczeciński program jest programem ogólnym, niespecjalistycznym. Obecnie przygotowujemy się też do utworzenia nowego programu skierowanego do osób działających w szeroko rozumianej służbie zdrowia. Z uwagi na duże wyzwania stojące przed tym sektorem i jego wielkość liczymy na duże zainteresowanie słuchaczy zarówno z naszego regionu jak i z innych województw. Prowadzimy też czasami programy dedykowane czy specjalistyczne, które cieszą się również dużym zainteresowaniem.

– Czy może Pan podać jakieś przykłady?

– Scharakteryzuję dwa pierwsze i ostatni moduł: ekonomikę biznesu, zarządzanie projektami i zarządzanie marką personalną HumanBrand. Pierwszy – ekonomika biznesu. Celem tego modułu jest zapoznanie słuchaczy studiów MBA z ekonomicznymi podstawami funkcjonowania gospodarki, firm i konsumenta. W jego skład wchodzi kilka jednostek tematycznych – takich jak: determinanty krótkookresowego wzrostu gospodarczego; monetarne uwarunkowania biznesu; analiza wpływu makrootoczenia na funkcjonowanie podmiotów gospodarczych; polityka monetarna i polityka fiskalna (policy mix) w procesie bieżącego sterowania gospodarką; kurs walutowy w gospodarce otwartej; rynek finansowy i jego parametry (stabilność/niestabilność) jako środowisko biznesu; ewolucja makrootoczenia: dynamika struktur i procesów, cykliczność, kryzys finansowy; analiza i projektowanie makrootoczenia (metody i narzędzia) i szacowanie wpływu makrootoczenia na funkcjonowanie gospodarki. Łączna liczba wykładów – 20 godzin oraz 6 godzin ćwiczeń.
I drugi przykład – moduł: zarządzanie projektami. Jego celem jest przedstawienie w sposób kompleksowy nowoczesnego zarządzania projektami, które jest ukierunkowane na ciągłe doskonalenie umiejętności oraz integrację różnych obszarów działalności PM’a. Podczas zajęć z tym modułem omówione zostają wszystkie etapy zarządzania projektami oraz zaprezentowane problemy, z którymi może zderzyć się zespół projektowy. Przeprowadzone są ponadto warsztaty, na których grupa ćwiczy m.in. zarządzanie ryzykiem projektu, jego wartością wytworzoną oraz zmianami w organizacji. Zakres tematyczny modułu zajęć obejmuje: wprowadzenie – co to jest projekt i proces, jakie są jego cele i jaka jest rola managera projektu, a także najpopularniejsze metodologie projektowe.
I jeszcze trzeci – zarządzanie marką personalną HumanBrand. Jest to program autorski dedykowany głównie osobom aktywnym zawodowo, które chcą mieć niezaprzeczalny wpływ na rozwój kariery i realizację własnych ambitnych celów. Stworzony w oparciu o najnowsze techniki kreacji i komunikacji marki, w połączeniu z takimi elementami jak przywództwo i osobista przedsiębiorczość, branding, psychologia biznesu i społeczna, aż po zarządzanie osobistą efektywnością i sobą w czasie. Pozwala na zbudowanie realnej i osiągalnej strategii własnej marki zawodowej i kariery, która stanowi kluczowy wyróżnik każdego z nas na silnie konkurencyjnym rynku pracy. Program ten pozwala zadbać w równym stopniu o wszystkie elementy i płaszczyzny komunikacji własnej marki, tak by być postrzeganym jako osoba spójna, profesjonalna i rzeczowa. Stosując program można zwiększyć wartość własnej osoby w świecie biznesu. Wzmocnić motywację, wpłynąć pozytywnie na swoją postawę i rozwój osobisty przedsiębiorczości.
Cena naszych studiów nie jest zbytnio wygórowana na tle innych programów MBA w Polsce. Za swoje studia ludzie często płacą sami. Często też płacą firmy, które kierują do nas swoich pracowników lub dofinansowują naukę w jakiejś części. W przypadku np. pełnej odpłatności za studia MBA koszt wynosi 28 tys. zł przy 4 ratach po 7 tys. zł, płatne na początku każdego semestru lub 26 tys. zł w przypadku 2 rat po 13 tys. zł, płatne na początku każdego roku (7% opustu) i 24 tys. zł przy jednorazowej wpłacie za dwa i pół roku nauki na początku pierwszego roku (14% opustu).
Przewidujemy też zniżki dla pracowników delegowanych z firm uzależnione od ilości zgłoszonych osób. I tak od 2 do 3 osób upust w wysokości 5%, od 4 do 5 osób upust w wysokości 10% i powyżej 6 osób upust w wysokości 15%.

Absolwenci MBA na Uniwersytecie Szczecińskim foto. L. Wątróbski

– Jakie cele stawiają sobie Wasze Studia Podyplomowe?

– Nasze cele to: rozwój i doskonalenie umiejętności menedżerskich kadry kierowniczej przy wykorzystaniu doświadczeń i najlepszych programów międzynarodowych w tej dziedzinie; rozwijanie aktywności menedżerskiej i sprawności działania w warunkach globalizacji biznesu; rozwijanie umiejętności wykorzystania nowej wiedzy w praktyce zarządzania i wreszcie inwestowanie w wiedzę zapewniającą rozwój osobisty i nowe szanse na karierę zawodową.
Nasze szczecińskie studia podyplomowe MBA mają charakter międzynarodowy. Dzieje się to za sprawą ścisłej współpracy z Manchester Metropolitan University (Wielka Brytania), Cranfield University School of Management (Wielka Brytania), St. John Fisher College Rochester (USA), Leeds Metropolitan University (Wielka Brytania) oraz University of Salford (Wielka Brytania). Nasi studenci mają możliwość zapoznania się z międzynarodową praktyką poruszaną podczas nauki. Łączna ilość godzin przeprowadzonych przez wykładowców z zagranicznych uczelni wynosi około 100 godzin kontaktowych, co stanowi blisko 20% wszystkich zajęć podczas dwuipółletniej nauki na Studium MBA na Uniwersytecie Szczecińskim. 
Dodam jeszcze, że możliwość uruchomienia w Szczecinie pierwszych studiów podyplomowych klasy MBA pojawiła się z chwilą, gdy został zaakceptowany Joint European Project przez Komisję Kwalifikacyjną Unii Europejskiej i przyznano na jego realizację fundusze ze środków PHARE w wysokości 301.750 Euro. Został on opracowany w roku 1995 przez pracowników ówczesnego Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Szczecińskiego (dzisiaj Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania). Byłem, wspólnie z Tomaszem Wiśniewskim, współtwórcą tego programu. Należy tu jeszcze podkreślić, iż decydujące znaczenie w wyborze projektu MBA Uniwersytetu Szczecińskiego miały dotychczasowe osiągnięcia tego środowiska akademickiego w realizacji innych wspólnych projektów europejskich finansowanych ze źródeł unijnych oraz doświadczenia we współpracy z partnerami zagranicznymi i krajowymi.
W wyniku ponad trzyletniej współpracy z partnerami zagranicznymi: Uniwersytetami w Leicester, Manchester, Passau i Atenach oraz krajowymi: ówczesną Politechniką Zielonogórską i Politechniką Koszalińską opracowano program studiów MBA, zgodny ze standardami europejskimi. Nadzór nad zawartością programową zapewniali partnerzy zagraniczni z ośrodków, w których opracowano poszczególne moduły programowe. Studium MBA rozpoczęło swoją działalność w maju 1998 roku i jest prowadzone przez Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania oraz Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług Uniwersytetu Szczecińskiego. 

– Kto prowadzi zajęcia na studiach podyplomowych MBA? 

– Naszą kadrę dydaktyczną stanowią wykładowcy mający doświadczenie w biznesie i działalności konsultingowej. Kadra wykładowców rekrutuje się, obok naszego uniwersytetu, także z innych uczelni – takich jak: Uniwersytet Łódzki, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Manchester Metropolitan University (Anglia), Leeds Metropolitan University (Anglia), Gloucestershire Business School (Anglia), Cranfield University School of Management (Anglia) oraz z innych europejskich uniwersytetów i szkół biznesu współpracujących z Uniwersytetem Szczecińskim. Regularnie zapraszani są goście z praktyki gospodarczej, a także przedstawiciele władz wojewódzkich i samorządowych.
Studium MBA trwa dwa i pół roku, przy czym ostatni semestr przeznaczony jest głównie na przygotowanie pracy dyplomowej. Nauka odbywa się w formie zjazdów weekendowych. W ciągu semestru akademickiego planowanych jest przeważnie 10 zjazdów po 14 godzin na zjazd (zajęcia trwają średnio 8 godzin w sobotę i 6 godzin w niedzielę). Student Studium MBA musi zdać 12 egzaminów zaliczających poszczególne moduły MBA. Studium kończy się obroną pracy dyplomowej. Każda praca dyplomowa jest recenzowana przez zewnętrznego recenzenta. Językiem wykładowym Studium MBA jest język polski. Wszystkie wykłady gości zagranicznych oraz angielskojęzyczne materiały dydaktyczne są tłumaczone na język polski. Pożądana jest jednak przynajmniej bierna znajomość języka angielskiego ze względu na możliwość korzystania z najnowszej literatury w języku angielskim dostępnej w Bibliotece MBA. Studenci MBA mogą korzystać z laboratorium komputerowego z bezpośrednim dostępem do internetu. Dostępne są również bazy artykułów naukowych oraz prasowych krajowych i zagranicznych dzięki subskrypcji internetowej i na dysku CD. Ułatwiają one przygotowywanie prac zaliczeniowych w modułach oraz prac dyplomowych. Studenci MBA mają także dostęp do podstawowych danych ekonomiczno-finansowych dotyczących gospodarki narodowej, gospodarki innych krajów, danych branżowych oraz szczegółowych danych podmiotów notowanych na giełdzie dzięki dostępowi do serwisu Notorii.
Jak wspomniałem na wstępie, aktualnie trwają zapisy na 24 edycję naszych studiów, do udziału w których bardzo zachęcam i zapraszam.

Rozmawiał Leszek Wątróbski