29 września 1610 r. oddziały Rzeczpospolitej pod wodzą hetmana Stanisława Żółkiewskiego wkroczyły do Moskwy. Do 9 października polsko-litewska załoga obsadziła Kreml. Jak do tego doszło i dlaczego Rosja nie została ostatecznie podbita? Rok 1610 to ważny punkt na mapie dziejów Europy Wschodniej.
Tag: historia
Stanisław Kostka Potocki – wybitny Polak epoki Oświecenia
Znał T. Jeffersona, Napoleona, Aleksandra I, Goethego, Piranesiego. Portretowali go najwybitniejsi artyści. Był architektem, krytykiem sztuki, archeologiem, autorem licznych publikacji i jednym z twórców Uniwersytetu Warszawskiego, w którego murach powstaje centrum badawcze jego imienia – pisze prof. Jerzy Miziołek.
Wrzesień 1939. Czy Polska mogła uniknąć tragedii?
Polska była skazana na konfrontację z III Rzeszą i Związkiem Sowieckim – wynikało to z polityki mocarstw i układu sił w Europie. Mogła ten moment jedynie nieznacznie przyspieszyć lub opóźnić. W żadnym wariancie nie mogła jednak uniknąć tragedii. Od momentu dojścia Adolfa Hitlera do władzy w 1933 r., Europa weszła na drogę, z której nie zdołała zawrócić.
Pakt Ribbentrop-Mołotow. Zgniły owoc romansu Hitlera ze Stalinem
Żelazna kurtyna, która odgradzała świat Zachodu i Wschodu po II wojnie światowej, była przybraną córką porozumienia Stalina z Hitlerem z sierpnia 1939 r. Nie związek Parysa z Heleną czy Kleopatry z Oktawianem, ale Hitlera ze Stalinem był najbardziej tragicznym i kosztownym romansem w historii.
„Solidarność” – ewenement na skalę światową
Mija 45 lat od wydarzeń, które przeszły do historii jako Sierpień 1980. Postępująca wtedy fala pokojowych protestów polskiego społeczeństwa doprowadziła do utworzenia „Solidarności” – jednego z największych sukcesów w dziejach Polski. Fala strajków, która latem 1980 r. ogarnęła Polskę, była skutkiem nagromadzenia napięć wzrastających w polskim społeczeństwie co najmniej od połowy lat 70.
Być Polakiem w Breslau. Trudna historia Polonii w przedwojennym Wrocławiu
Polacy w przedwojennym Wrocławiu, noszącym wówczas nazwę Breslau, nie mieli łatwego życia. Rozprzestrzeniające się szybko wśród tutejszych Niemców radykalne poglądy rasistowskie i nacjonalistyczne prowadziły do prześladowań wszelkich innych niż niemieckie grup społecznych. Przyznawanie się do polskości było aktem wielkiej odwagi – pisze Juliusz Woźny.
Bitwa Warszawska. Nie cud, a geniusz polskiej sztuki wojennej
Bitwa Warszawska była jednym z najważniejszych zwycięstw w historii polskiego oręża. Pozwoliła ocalić niepodległość, odzyskaną w 1918 r. po 123 latach zaborów. To zwycięstwo ukształtowało dalsze losy Polski i Europy Środkowo-Wschodniej. Wpłynęło również na bieg dziejów reszty kontynentu.
Potop szwedzki. 370 lat później
W 2025 r. mija równo 370 lat od chwili wybuchu wojny polsko-szwedzkiej zwanej „potopem”. Dlaczego do niej doszło? Jak to się stało, że Rzeczpospolita była wobec najazdu niemal bezbronna? Jak Polsce udało się ostatecznie obronić? Na te pytania odpowiada historyk Patryk Palka.
Splot powagi z lekkością pióra. Edmund Niziurski w setną rocznicę urodzin
Proza Niziurskiego jest „żywa”, trafia do odbiorców poprzez plastyczne wizualizacje, sugestywne obrazy malowane słowem. Pozwala identyfikować się z bohaterami postawionymi w kłopotliwych sytuacjach, dostarczając sugestii, jak można wyjść z opresji. Pisarstwo Edmunda Niziurskiego w setną rocznicę jego urodzin analizuje językoznawca prof. Marta Bolińska.
Antoni Chruściel ps. Monter – oficer, który wyznaczył Godzinę „W”
Antoni Chruściel przyszedł na świat w ostatnim ćwierćwieczu epoki zaborów (16 czerwca 1895). Miał 19 lat gdy wybuchła I wojna światowa. We wrześniu 1914 r. został wcielony do armii austro-węgierskiej. Nie skierowano go jednak wprost na front, a do szkoły oficerskiej. Ponieważ odznaczał się nieprzeciętnymi zdolnościami, szybko zyskiwał kolejne awanse.