Niedawno ukazała się książka Ewy i Bogumiła Liszewskich „Viva la Polonia! Cudzoziemcy w Powstaniu Styczniowym 1863 r.”. Porusza ona temat cudzoziemców uczestniczących w największym polskim powstaniu narodowym.
Na temat Powstania Styczniowego napisano bardzo wiele. Są pamiętniki, luźne wspomnienia czy też wielotomowe monografie. Rzadko jednak wspomina się tych, którzy przybyli spoza granic, niekiedy z daleka, by w imię wolności Polski rzucić wyzwanie imperium cara. Do tej pory szerzej zajmowało się tym zagadnieniem tylko kilku polskich autorów, a od ostatnich publikacji minęło już trochę czasu.
Wśród ochotników byli przedstawiciele wielu nacji: Włosi, Francuzi, Węgrzy, Rosjanie, Ukraińcy, Szwedzi, Niemcy, Serbowie, Chorwaci. Porzucili wygodne życie, by wspólnie z Polakami walczyć o wolność Rzeczypospolitej.
Autorzy starają się odpowiedzieć na pytania: jakie były przesłanki do tego, że aż tylu cudzoziemców wzięło udział w tym polskim powstaniu, co nimi kierowało, dlaczego tak się narażali? Indywidualne motywy były różne, ale dla większości nadrzędna była idea pomocy słabszym i pokrzywdzonym w boju o swoje prawa oraz wierność moralnemu nakazowi walki o wolność uciśnionego narodu.
Według różnych szacunków w powstaniu roku 1863 wzięło udział od kilkuset do kilku tysięcy cudzoziemców. Losy większości z nich nie są znane, a ich biografie trudne lub niemożliwe do odtworzenia. Czas brutalnej walki nie sprzyjał pamiętnikarstwu, a historia przechowała pamięć o niewielu.
Ogromna większość pozostanie na zawsze anonimowa. Książka Ewy i Bogumiła Liszewskich przypomina wspaniałych, ofiarnych żołnierzy, którzy swą krwią zrosili pola bitew i miejsca straceń, a o których zachowała się garść informacji.
Ochotnicy z innych krajów odegrali w Powstaniu Styczniowym rolę ogromną. Książka zawiera portrety najbardziej zaangażowanych, którzy żadną miarą nie powinni popaść w zapomnienie a ich historie powinny zostać zapisane złotymi zgłoskami w naszej historii.
Ewa i Bogumił Liszewscy
Data wydania: 2018
Data premiery: 16 stycznia 2018
ISBN: 978-83-7674-668-5
Format: 145 x 205
Oprawa: Miękka ze skrzydełkami
Liczba stron: 224
Wydawnictwo Replika