Obchody roku Pawła Edmunda Strzeleckiego w Australii Południowej

2023 – Australia Południowa w obchodach Roku Pawła Edmunda Strzeleckiego (1797-1873)

Marysia Thiele

Parlament Rzeczpospolitej Polskiej ustanowił rok 2023 ‘Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego‘, którego obchody zdominowały tematykę mediów polonijnych Adelajdy i zjednoczyły we współpracy organizacje Australii Południowej.

Adelajdzki miesięcznik ilustrowany Pejzaże zainicjował światowe obchody 150 rocznicy (06.10.1873) śmierci największego polskiego podróżnika, odkrywcy i filantropa, który wszedł do historii nauki, humanitaryzmu i romantycznej miłości sławnych tego świata. W 21 numerze lutowej edycji roku 2023 Pejzaże zamieściły artykuł Marysi Thiele “Rok Pawła Edmunda Strzeleckiego w Adelajdzie“, informujący o obchodach w Australii Południowej oraz zapowiadając wystawę ‘Sir Paul Edmund Strzelecki – Australian Explorer, Irish Humanitarian’, w ramach majowego South Australia’s Historii Festival 2023.
Artykuł dr Ernestyny Skuriat-Kozek poinformował o Międzynarodowym Konkursie zainicjowanym przez sydnejską organizację polonijną w NSW, Kościuszko Heritage, “W duchu Strzeleckiego – czyli jak?”.

Na temat życia P.E. Strzeleckiego, jego działalności, zasług oraz niepospolitej osobowości Pejzaże w dwunastu edycjach roku 2023 opublikowały 19 artykułów na 29.5 stronach, docierając miesięcznie do ponad 500 czytelników magazynu. Podróżnik po raz pierwszy ‘trafił pod strzechy’, a Pejzaże przyjęły dominującą rolę w popularyzacji jego osoby.
Radio Polonia FM SA i 5EBI FM SA przybliżały intrygującą i inspirującą postać P.E. Strzeleckiego przypominając jego patriotyczne zasługi w utrwalaniu pamięci o istnieniu narodu polskiego w czasach rozbiorów. Największą potwarzą dla Rosji, Prus i Austrii było nadanie imienia Mt. Kościuszko (2228 m.n.p.m) najwyższemu szczytowi kontynentu australijskiego, zdobytego przez Strzeleckiego 12 marca 1840 roku.

W majowym South Australia’s History Festival 2023 Polish Hill River Church Museum w kooperacji ze Zdzisławem Leliwą z Bydgoszczy, dysponentem strony internetowej mtkosciuszko.org.au, reprezentującej Mt. Kościuszko.Inc z Perth WA, z Centralnym Domem Polskim SA, Radiem Polonia SA, oraz ze wsparciem Rady Naczelnej Polonii Australijskiej z siedzibą w Sydney objęło patronat nad wystawą ‘Sir Paul Edmund Strzelecki – Australian Explorer, Irish Humanitarian’, prezentowanej w języku angielskim i polskim.

Pierwszą część wystawy merytorycznie opracowała Marysia Thiele, korzystając z ilustracji i tekstów na stronie mtkosciuszko.org.au, Pulsu Polonii, Internetu, oraz wydawnictw książkowych. Technicznie wystawę opracował Ted Dudziński, kustosz Polish Hill River Church Muzeum SA. Drugą część wystawy, składającej się z 10 planszy wykonanych na zamówienie Ambasady Rzeczpospolitej Polskiej w Dublinie (2017), przekazał nam Zdzisław Leliwa – mtkosciuszko.org.au, który wzbogacił wystawę swą prezentacją medialną w języku polskim i angielskim “Paweł Edmund Strzelecki“, opracowanej specjalnie na obchody Roku awła E. Strzeleckiego 2023. Staraniem członków Dzięki Zarządowi Polish Hill River Church Museum wystawa w Centralnym Domu Polskim w Adelajdzie zachwycała estetyką i profesjonalnością wystroju.
Na oficjalnym otwarciu 19 maja przemawiali szanowni goście: Prezes PHRChM John Mrotek, John Fullbrook MP Partia Pracy, John Gardner MP zastępca lidera opozycji, Pierwszy Sekretarz Ambasady RP w Canberze Łukasz Graban oraz Prezes Rady Naczelnej Polonii Australijskiej Małgorzata Kwiatkowska. Marysia Thiele podziękowała wszystkim osobom i organizacjom, które przyczyniły się do powstania wystawy.

W ciągu dwóch tygodni trwania wystawę zwiedziło m/w 200 osób zostawiając ponad 80 wspaniałych wpisów w księdze pamiątkowej.
Ponadto wystawę zaszczyciła swoją obecnością przedstawicielka Ambasady Australii w Warszawie, pani Ewa Baranowska.
Wystawę ‘Sir Paul Edmund Strzelecki – Australian Explorer, Irish Humanitarian’ przejęła następnie organizacja Mt.Kościuszko.Inc z Perth WA, prezentując ją w dniach od 14 października do 14 listopada w Polish Club Sikorski WA w Perth, by po zakończeniu przekazać ją do Irish Club WA w Perth.

W niedzielę, 08.10.2023 roku w Kościele Zmartwychwstania Pańskiego na Unley Polonia Australii Południowej celebrowała mszę św. w intencji P.E.Strzeleckiego w 150 rocznicę jego śmierci (06.10.1873), kończącą całoroczne obchody Roku Pawła Edmunda Strzeleckiego 2023.
Australia Południowa kontynuuje propagowanie nadzwyczajnej postaci P.E. Strzeleckiego w roku 2024, realizując zamówienie Biuletynu LHG w Adelajdzie na artkuły o polskim podróżniku i odkrywcy, wielce zasłużonym dla Australii. Zamieszczony zostanie także wywiad z Marysią Thiele o obchodach Roku P.E. Strzeleckiego w Poznaniu i Wielkopolsce, gdzie Marysia reprezentowała Polonię Australii.

Comiesięczny Biuletyn w języku angielskim trafia do 270 domostw, gdzie czyta go często więcej niż jedna osoba.

Opracowanie Marysia Thiele