Polacy nigdy nie godzili się, by o ich losach decydowali inni. W tę postawę wpisuje się XIX-wieczne Powstanie Styczniowe – heroiczna partyzancka wojna z rosyjskim okupantem. W czwartkowy wieczór 4 sierpnia 1864 roku kościoły na warszawskim Starym Mieście pękały w szwach. Dzień nie był świąteczny, więc czujna policja carska domyślała się […]
Tag: historia
Prof. Andrzej Nowak: Polacy, Ukraińcy, Litwini, Białorusini karku nie schylają
W 2023 roku przypada 160. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego. Mimo upływu lat w debacie publicznej nie milkną echa owego zrywu. Ważne i trudne pytanie – „bić się (o wolność swojego kraju), czy nie bić?” – powraca za jego sprawą w Europie Centralnej także dziś. Sensu i znaczenia czynu powstańców styczniowych nie da się zrozumieć bez kontekstu dziejowego […]
Narutowicz – ofiara nienawiści
Dzień 16 grudnia 1922 r. prezydent Gabriel Narutowicz rozpoczął od przejażdżki konnej i rozmowy z byłym premierem Leopoldem Skulskim. Kończąc spotkanie ze Skulskim, powiedział, jakby przewidując to, co się wydarzy: „Gdyby ze mną się co stało, niech Pan pamięta, Panie Leopoldzie, o moich dzieciach”. Około godz. 11.30 prezydent udał się z wizytą do kard. Aleksandra Kakowskiego. Rozmowa obu dostojników trwała jakieś pół godziny. […]
Odwrócone sojusze. Dlaczego musiało dojść do wojny niemiecko-radzieckiej w 1941 r.
22 czerwca 1941 r. o godz. 3.15 czasu środkowoeuropejskiego rozpoczęła się operacja „Barbarossa”, czyli agresja państw Osi na Związek Radziecki. Liczebność sił niemieckich zaangażowanych w ten atak wynosiła ponad 3 mln żołnierzy. Pierwszego dnia agresji Niemców wsparła tylko 300-tysięczna armia rumuńska. Następnego włączyły się do walki wojska słowackie, […]
Na ludzkiej ziemi Persów
Dziesiątki tysięcy polskich tułaczy, których wojenna zawierucha rzuciła do Iranu w połowie 1942 r., wspominało ten kraj z sentymentem. Nie tylko dlatego, że mogli tam w końcu najeść się i odpocząć. Także dlatego, że w Iranie czuli się po prostu dobrze. Wielka w tym zasługa miejscowej ludności, która po początkowych oporach otworzyła się na polskich uchodźców. […]
Były dyrektor Yad Vashem w serbskiej prasie o bohaterstwie Grupy Ładosia podczas II wojny światowej
W wydawanym w Serbii dzienniku “Danas” ukazał się napisany przez dr. Mordecaia Paldiela artykuł opowiadający historię Grupy Ładosia, czyli polskich dyplomatów, którzy w czasie II wojny światowej uratowali przed śmiercią co najmniej kilkuset Żydów. […]
Byłem sekretarzem Edwarda Gierka
Usiedliśmy gdzieś przy kieliszku, Jerzy Sochanik krygował się, przy wtórze swojego urokliwego jąkania. (…) – Wstępnie zaproponowałem szefowi, to znaczy towarzyszowi Gierkowi, żeby pan zajął przy nim moje miejsce. Służba Bezpieczeństwa już pana sprawdziła, zastrzeżeń nie ma… Byłem zaskoczony, że mówił o tym wprost. Potem dowiedziałem się, że to sprawdzanie narobiło w rodzinnym Jarosławiu i u Oli, w Żywcu, sporo bigosu. […]
Historia wygnańców polskich w Iranie
Ambasada Islamskiej Republiki Iranu w Polsce, z akredytacją na Litwie, wydała ciekawy dokument–wspomnienie poświęcony polskim tułaczom, którzy w czasie II wojny światowej znaleźli się przejściowo w Iranie.
W naszych czasach widoczna jest tendencja do traktowania przeszłości jako obciążenia
W naszych czasach widoczna jest tendencja do traktowania przeszłości jako obciążenia, jako zła, które należy odrzucić w procesie „emancypacji”. Przeciwieństwem tej postawy jest poczucie wdzięczności wobec przeszłości, wobec tych, którzy coś wartościowego nam przekazali – mówi PAP prof. Andrzej Nowak, historyk, autor książki „Między nieładem a niewolą. Krótka historia myśli […]
Krakowski Kazimierz…
… to serce dawnej żydowskiej części tego miasta, która jest obecnie żywą dzielnicą, miejscem częstych festiwali kulturalnych, kawiarni, antykwariatów, galerii sztuki, restauracji i pubów. Jednak na Kazimierz nie należy patrzeć wyłącznie w tych kategoriach. Każdy turysta, niezależnie od narodowości i przekonań religijnych, powinien wiedzieć, że historia tego miejsca sięga odległej […]