Mieszkańcy Kamczatki nazywali go Białym Bogiem, bo nikt przed nim nie zadbał o poprawę ich losu i warunków życia. Choć trafił na Daleki Wschód Rosji jako zesłaniec, nauka zawdzięcza mu odkrycie i opisanie ponad 200 gatunków zwierząt. 12 maja minęła 190. rocznica jego urodzin.
Tag: historia
Za zamachem na Jana Pawła II stali sowieci
Związek Sowiecki podjął decyzję o wyeliminowaniu Jana Pawła II w taki sposób, by nikt się nie domyślił, że za zamachem stoi bezpośrednio Moskwa. Opieszałość służb zachodnich im to tylko ułatwiła – pisze dr hab Rafał Łatka z IPN. 13 maja przypada 42. rocznica zamachu na życie Jana Pawła II. […]
Rokosz zwany zamachem majowym. Narodziny, rządy i upadek reżimu sanacyjnego
Kryzys parlamentaryzmu, którego sygnały można było dostrzec w końcu XIX w., spowodował, że już na początku lat 20. XX w. zaczęły się pojawiać w państwach Europy Środkowej i Wschodniej wojskowe i cywilne dyktatury. Uchwalona w Polsce konstytucja z 17 marca 1921 r., wzmacniając władzę parlamentu i osłabiając przy tym władzę wykonawczą, mimowolnie ułatwiła przewrót majowy.
Jaka Polska po wojnie. Mocne przemówienie Churchilla rok przed zwycięstwem koalicji antyhitlerowskiej
Lekceważenie Związku Radzieckiego oraz wiara w wielkość i mocarstwowość Polski, Francji czy Wielkiej Brytanii spowodowały, że przez długi czas wojny polscy politycy, a i Polacy karmieni propagandą rządową, wierzyli we własną i Wielkiej Brytanii wielkość.
Tradycja 3 maja należy do polskiej duszy
„Witaj maj, piękny maj, / U Polaków błogi raj…” – śpiewały pokolenia, a okrzyk „Trzeci maja!” towarzyszy od ponad 200 lat patriotycznym manifestacjom Polaków na całym świecie – pisze Jarosław Szarek. Konstytucja 3 maja 1791 roku, pierwsza w Europie i druga na świecie po amerykańskiej, obowiązywała tylko kilkanaście miesięcy, pamięć o niej pozostała przez następne dwa wieki inspiracją dla pokoleń Polaków pragnących wolności i niezawisłego państwa. […]
Kontrpochody pierwszomajowe w PRL
Po zakończeniu II wojny światowej Święto Pracy 1 maja było jednym z głównych świąt celebrowanych przez władze komunistyczne w Polsce. Celem monumentalnych nierzadko pochodów w czasie tego dnia była konsolidacja narodu, wzmacnianie międzynarodowej solidarności oraz ukazanie sprawności organizacyjnej państwa. […]
Laboratorium kształtowania się Europy
W powstaniu styczniowym pojawiła się mocna szansa na rozerwanie solidarności trzech zaborców oraz uzyskanie wsparcia zachodnich mocarstw – Francji i Wielkiej Brytanii. Insurekcja styczniowa wybuchła 22 stycznia 1863 r. Powstańcy ruszyli w bój słabo uzbrojeni. Nie zdołali zdobyć żadnego kluczowego miasta ani trwale opanować większego regionu. […]
Polska sztafeta wolności
Polacy nigdy nie godzili się, by o ich losach decydowali inni. W tę postawę wpisuje się XIX-wieczne Powstanie Styczniowe – heroiczna partyzancka wojna z rosyjskim okupantem. W czwartkowy wieczór 4 sierpnia 1864 roku kościoły na warszawskim Starym Mieście pękały w szwach. Dzień nie był świąteczny, więc czujna policja carska domyślała się […]
Prof. Andrzej Nowak: Polacy, Ukraińcy, Litwini, Białorusini karku nie schylają
W 2023 roku przypada 160. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego. Mimo upływu lat w debacie publicznej nie milkną echa owego zrywu. Ważne i trudne pytanie – „bić się (o wolność swojego kraju), czy nie bić?” – powraca za jego sprawą w Europie Centralnej także dziś. Sensu i znaczenia czynu powstańców styczniowych nie da się zrozumieć bez kontekstu dziejowego […]
Narutowicz – ofiara nienawiści
Dzień 16 grudnia 1922 r. prezydent Gabriel Narutowicz rozpoczął od przejażdżki konnej i rozmowy z byłym premierem Leopoldem Skulskim. Kończąc spotkanie ze Skulskim, powiedział, jakby przewidując to, co się wydarzy: „Gdyby ze mną się co stało, niech Pan pamięta, Panie Leopoldzie, o moich dzieciach”. Około godz. 11.30 prezydent udał się z wizytą do kard. Aleksandra Kakowskiego. Rozmowa obu dostojników trwała jakieś pół godziny. […]